Όταν η Εντίθ Πιάφ κηδεύτηκε στις 14 Οκτωβρίου 1963 στο κοιμητήριο Περ Λασέζ στο Παρίσι, δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι έσπευσαν να αποτίσουν φόρο τιμής στην «ερμηνεύτρια του αιώνα», όπως την είχαν τιμήσει οι Γάλλοι. Μέχρι και σήμερα, οι θαυμαστές της συνεχίζουν να στολίζουν τον τάφο της με φρέσκα λουλούδια.
Η Πιάφ πέθανε στις 10 Οκτωβρίου 1963 στο Πλασκασιέ, αν και στο πιστοποιητικό θανάτου της αναγράφεται η 11η Οκτωβρίου στο Παρίσι — απόφαση του συζύγου της, Theo Sarapo, που ήθελε «μια σταρ σαν κι εκείνη να φύγει από τη ζωή μόνο στο Παρίσι». Αυτή δεν ήταν η μόνη λεπτομέρεια που είχε «διορθωθεί» στη βιογραφία της.
Τα δύσκολα παιδικά χρόνια και η άνθιση του «μικρού σπουργιτιού»
Η Εντίθ Πιάφ γεννήθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 1915 στο Παρίσι, με το όνομα Εντίθ Τζιοβάννα Γκασιόν στην είσοδο μιας πολυκατοικίας στη Rue Belleville 72, αν και πιθανόν η μητέρα της να πρόλαβε να φτάσει στο κοντινότερο νοσοκομείο.
Η μητέρα της, η τραγουδίστρια Ανέττα Ζακλίν Γκασιόν, αδιαφορούσε για την ανατροφή της μικρής Εντίθ, με αποτέλεσμα εκείνη να μεγαλώσει με τη γιαγιά της, η οποία παραλίγο να την αφήσει να πεθάνει από ασιτία. Αργότερα, ο πατέρας της, Αλφόνς Γκασιόν, την πήρε να ζήσει με τη δική του μητέρα, που διατηρούσε οίκο ανοχής στο Μπερνέ — ένα περιβάλλον κάθε άλλο παρά κατάλληλο για ένα μικρό κορίτσι, καθώς ο Αλφόνς, εκτός από αλκοολικός, κακοποιούσε συχνά την κόρη του.
Μετά από μια παιδική ηλικία γεμάτη παραμέληση και κακομεταχείριση, η Πιάφ βρήκε το δρόμο της τραγουδώντας στους δρόμους του Παρισιού. Στα 15 της εγκατέλειψε οριστικά τον πατέρα της και άρχισε να βγάζει τα προς το ζην ερμηνεύοντας σε δρόμους και πλατείες. Ένας περαστικός, ο ιδιοκτήτης καμπαρέ Λουί Λεπλέ, εντυπωσιάστηκε από τη φωνή της και την προσέλαβε στο Gerny’s, όπου της έδωσε το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο «Πιάφ» — αργκό του Παρισιού για το «μικρό σπουργιτί».
Την ίδια περίοδο, είχε ήδη βιώσει μια κακοποιητική σχέση με τον σύντροφό της Λουί Ντιπόν και είχε χάσει την μοναχοκόρη της, Μαρσέλ, που πέθανε από μηνιγγίτιδα το 1934, σε ηλικία ενάμιση έτους. Το 1935 ηχογράφησε τον πρώτο της δίσκο. Λίγο αργότερα, ο μέντοράς της, Λεπλέ, δολοφονήθηκε κατά τη διάρκεια ληστείας. Η Πιάφ συνελήφθη ως ύποπτη, αλλά αθωώθηκε, και αποφάσισε να απομακρυνθεί προσωρινά από το Παρίσι.
Η διεθνής καριέρα
Με τη βοήθεια του μάνατζερ Ρεϊμόν Ασό, η Πιάφ επέστρεψε στη γαλλική πρωτεύουσα και ξεκίνησε μια λαμπρή διεθνή καριέρα, ηχογραφώντας επιτυχίες η μία μετά την άλλη. Ούτε καν ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος δεν την εμπόδισε, αν και υπήρξαν φήμες για συνεργασία με τις γερμανικές αρχές κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Το 1944 εμφανίστηκε επί δύο εβδομάδες στο Moulin Rouge. Ένα χρόνο αργότερα, κατέκτησε το κοινό της Νέας Υόρκης, όπου γνώρισε τον μεγάλο της έρωτα, τον πυγμάχο Μαρσέλ Σερντάν. Εκείνος ήταν ήδη παντρεμένος και πατέρας τριών παιδιών, και ο θάνατός του σε αεροπορικό δυστύχημα το 1949 τη συγκλόνισε βαθιά.
Η Πιάφ κατέφυγε στο αλκοόλ, στα ναρκωτικά και σε σύντομες ερωτικές σχέσεις — ανάμεσά τους και με τον τραγουδοποιό Ζορζ Μουστακί, του οποίου βοήθησε την καριέρα να εκτοξευθεί. Το 1959 κατέρρευσε στη σκηνή και εισήχθη στο νοσοκομείο με διάτρηση στομάχου, διαγνωσμένη με καρκίνο του ήπατος, αλλά συνέχισε να δίνει συναυλίες, συνοδευόμενη από νοσοκόμες και ενέσεις μορφίνης.
Το 1962 γνώρισε τον Θεοφάνη Λαμπούκα, έναν νεαρό Έλληνα που ήθελε να γίνει τραγουδιστής. Του έδωσε το καλλιτεχνικό όνομα Theo Sarapo, ερωτεύτηκαν και παντρεύτηκαν τον Οκτώβριο — εκείνος ήταν είκοσι χρόνια νεότερός της.
Η αιώνια δόξα της
Περισσότερο από μισό αιώνα μετά τον θάνατό της, η φήμη της Εντίθ Πιάφ παραμένει αμείωτη. Η ζωή της, γεμάτη δράμα και μυστήριο, έχει συμβάλει στον μύθο της. Η Πιάφ θεωρείται μία από τις πιο επιτυχημένες γαλλόφωνες τραγουδίστριες όλων των εποχών — ξεπερνώντας σε αναγνωρισιμότητα ακόμη και τη Σελίν Ντιόν. Ανάμεσα στα διαχρονικά της τραγούδια βρίσκονται τα «La Vie en Rose», «Milord» και «Non, je ne regrette rien» — ύμνοι που εξακολουθούν να συγκινούν το κοινό σε κάθε γωνιά του κόσμου.
