Λίγα χιλιόμετρα πριν τον Βόρειο Πόλο, στα ακραία γεωγραφικά όρια της Νορβηγίας, υπάρχει ένας τόπος που μοιάζει βγαλμένος από μυθιστόρημα. Το Λόνγκγιαρμπιεν, πρωτεύουσα του αρχιπελάγους Σβάλμπαρντ, δεν είναι απλώς ένας απομονωμένος οικισμός – είναι ένα ζωντανό παράδοξο. Εκεί, οι ντόπιοι ζουν με συνθήκες φωτός και σκότους που αψηφούν τη λογική, πλαισιωμένοι από πολικές αρκούδες, αιώνιο πάγο και νόμους που… απαγορεύουν τη γέννηση και τον θάνατο.
Ένας κόσμος αντιθέσεων: Απόλυτο σκοτάδι, αιώνιο φως
Από τον Οκτώβριο μέχρι τον Φεβρουάριο, ο ήλιος χάνεται εντελώς. Για περίπου 120 ημέρες, η πόλη ζει στην πολική νύχτα, μέσα σε ένα απόλυτο σκοτάδι και μια εκκωφαντική σιωπή. Αντίθετα, από τα μέσα Απριλίου μέχρι τα τέλη Αυγούστου, ο ήλιος δεν δύει ποτέ – προσφέροντας 24ωρο φως και ένα σχεδόν εξωπραγματικό τοπίο. Σε αυτήν την πόλη των άκρων, οι κάτοικοι δεν βασίζονται στο ρολόι ή τον ουρανό για να καταλάβουν πότε είναι μέρα και πότε νύχτα. Έχουν μάθει να λειτουργούν πέρα από το φως και το σκοτάδι.
Το παγωμένο έδαφος που “παγώνει” και τη ζωή
Το permafrost – μόνιμα παγωμένο έδαφος – είναι η αιτία πίσω από έναν από τους πιο αλλόκοτους νόμους στον κόσμο: απαγορεύεται να πεθάνεις στο Λόνγκγιαρμπιεν. Η αποσύνθεση των σωμάτων δεν είναι εφικτή στο υπέδαφος του νησιού, κάτι που επιβεβαιώθηκε με τον πιο τρομακτικό τρόπο όταν επιστήμονες ανέσυραν ζωντανά δείγματα του ιού της ισπανικής γρίπης του 1918 από πτώματα που δεν είχαν αλλοιωθεί επί έναν αιώνα.
Γι’ αυτό και όσοι βρίσκονται στο τέλος της ζωής τους, μεταφέρονται υποχρεωτικά στην ενδοχώρα της Νορβηγίας. Οι ταφές έχουν σταματήσει εδώ και δεκαετίες, ενώ ακόμη και η επιστροφή τέφρας από κηδεία απαιτεί ειδική άδεια.
Και αν γεννήσεις; Πρέπει να φύγεις!
Η γέννα είναι επίσης απαγορευμένη στον οικισμό. Δεν υπάρχει μαιευτήριο, ούτε ειδική φροντίδα για τοκετούς. Έτσι, όλες οι εγκυμονούσες αναγκάζονται να εγκαταλείψουν το νησί περίπου τρεις εβδομάδες πριν τη γέννα, για να γεννήσουν στην ηπειρωτική χώρα. Το αποτέλεσμα; Κανείς δεν έχει γεννηθεί στο Λόνγκγιαρμπιεν εδώ και δεκαετίες.
Πιο πολλές οι αρκούδες απ’ τους ανθρώπους
Το Σβάλμπαρντ αριθμεί περίπου 2.500 κατοίκους, λιγότερους από τις 3.000 πολικές αρκούδες που κυκλοφορούν στην περιοχή. Οι ντόπιοι κυκλοφορούν οπλισμένοι για λόγους ασφαλείας, καθώς οι επιθέσεις αρκούδων δεν είναι απίθανες. Παρά τις δυσκολίες, αυτοί που επιλέγουν να ζήσουν εδώ το κάνουν συνειδητά. Πρόκειται για μια κοινότητα ανθρώπων που αγαπά τον Βορρά, τις σιωπές του και τις υπερβάσεις του.
