Η Παρασκευή και 13 έχει συνδεθεί με την κακοτυχία, συνοδευόμενη από πλήθος ιστοριών και δεισιδαιμονιών που προκαλούν φόβο σε πολλούς. Η φοβία αυτή, που στα αγγλικά αποκαλείται Paraskavedekatriaphobia, αποτελεί συνδυασμό ελληνικών λέξεων, υποδηλώνοντας το φόβο για τη συγκεκριμένη ημερομηνία. Ενώ στον αγγλόφωνο κόσμο θεωρείται δυσοίωνη, σε χώρες όπως η Ελλάδα και η Ισπανία, η γρουσούζικη μέρα είναι συχνότερα η Τρίτη και 13.
Η προέλευση της δεισιδαιμονίας
Η κακή φήμη της Παρασκευής και 13 βασίζεται σε διάφορες θεωρίες. Μια δημοφιλής εκδοχή συνδέεται με τους Ναΐτες Ιππότες: στις 13 Οκτωβρίου 1307, Παρασκευή, ο βασιλιάς Φίλιππος της Γαλλίας διέταξε τη σύλληψη και εξόντωσή τους. Θρησκευτικά γεγονότα ενισχύουν τη δυσοίωνη εικόνα, καθώς η Παρασκευή θεωρείται η ημέρα της Σταύρωσης του Χριστού, αλλά και η μέρα που η Εύα έδωσε τον απαγορευμένο καρπό στον Αδάμ, ενώ σύμφωνα με τη Βίβλο, η μεγάλη πλημμύρα ξεκίνησε επίσης μια Παρασκευή.
Ο αριθμός 13 θεωρείται «προβληματικός», καθώς σπάει την ισορροπία του αριθμού 12, που συμβολίζει την τελειότητα (π.χ. 12 Θεοί του Ολύμπου, 12 μαθητές του Χριστού, 12 μήνες του έτους). Το 13 συνδέεται με το άγνωστο και το απρόβλεπτο, προκαλώντας ανησυχία.
Η γρουσουζιά στην ποπ κουλτούρα και την τεχνολογία
Η κακή φήμη της ημέρας εδραιώθηκε περαιτέρω μέσα από την ταινία τρόμου Friday the 13th (1980), που έκανε τον φόβο για την ημερομηνία πιο δημοφιλή, ιδίως στον αγγλόφωνο κόσμο. Στην τεχνολογία, η Παρασκευή και 13 συνδέεται και με τον ιό “Friday 13th”, που κυκλοφόρησε το 1988, προκαλώντας καθυστερήσεις στους υπολογιστές όταν ενεργοποιούνταν.
Παρά τις ποικίλες θεωρίες, η Παρασκευή και 13 παραμένει μια ημέρα που προκαλεί δέος, διατηρώντας τη θέση της τόσο στη λαογραφία όσο και στη σύγχρονη κουλτούρα.
