Η 10η Οκτωβρίου δεν είναι απλώς μια ακόμη φθινοπωρινή ημέρα στο ημερολόγιο. Είναι ημερομηνία που συνδέεται με σημαντικά ορόσημα της ελληνικής ιστορίας — πολιτικές ανατροπές, στρατιωτικές νίκες και πρόσωπα που άφησαν το στίγμα τους.
👑 1862 – Το τέλος της βασιλείας του Όθωνα
Το βράδυ της 10ης προς 11η Οκτωβρίου 1862 γράφτηκε ένα από τα πιο δραματικά κεφάλαια στην ιστορία του νεοσύστατου ελληνικού κράτους.
Με την έκδοση του «Ψηφίσματος του Έθνους», ο βασιλιάς Όθωνας εκθρονίστηκε, σηματοδοτώντας το τέλος της βαυαρικής μοναρχίας στην Ελλάδα.
Οι πολιτικές εντάσεις, η λαϊκή δυσαρέσκεια και η αυταρχική διακυβέρνηση του Όθωνα είχαν φτάσει στο αποκορύφωμά τους. Η επαναστατική τριανδρία Δημήτριος Βούλγαρης, Κωνσταντίνος Κανάρης και Μπενιζέλος Ρούφος ανέλαβε προσωρινά την εξουσία, ανοίγοντας τον δρόμο για τη Μεσοβασιλεία και την έλευση του Γεωργίου Α’.
Η ανατροπή του Όθωνα αποτέλεσε την πρώτη μεγάλη πολιτειακή αλλαγή στην ελληνική ιστορία μετά την ανεξαρτησία και έδειξε ότι ο λαός μπορούσε να διεκδικήσει πολιτική συμμετοχή και αλλαγή.
⚔️ 1912 – Η μάχη του Σαραντάπορου
Ακριβώς πενήντα χρόνια αργότερα, στις 10 Οκτωβρίου 1912, οι ελληνικές δυνάμεις υπό τον διάδοχο Κωνσταντίνο κατέγραψαν μια από τις πρώτες μεγάλες νίκες του Α’ Βαλκανικού Πολέμου: τη μάχη του Σαραντάπορου.
Οι ελληνικές στρατιωτικές μονάδες κατόρθωσαν να διασπάσουν την ισχυρή οθωμανική άμυνα στα στενά του Σαραντάπορου, ανοίγοντας τον δρόμο για την απελευθέρωση της Κοζάνης και της Δυτικής Μακεδονίας.
Ήταν μια καθοριστική στιγμή που ανέβασε το ηθικό του στρατού και έδειξε τη νέα δυναμική της Ελλάδας στα Βαλκάνια.
⚖️ 1935 – Πραξικόπημα Κονδύλη και τέλος της Δεύτερης Ελληνικής Δημοκρατίας
Στις 10 Οκτωβρίου 1935, ο στρατηγός Γεώργιος Κονδύλης ηγήθηκε ενός πραξικοπήματος που ανέτρεψε την κυβέρνηση του Παναγή Τσαλδάρη.
Η πράξη αυτή ουσιαστικά κατάργησε τη Δεύτερη Ελληνική Δημοκρατία και προετοίμασε το έδαφος για την παλινόρθωση της μοναρχίας.
Η Ελλάδα βρέθηκε ξανά σε μια περίοδο πολιτικής αστάθειας και στρατιωτικής επιρροής, λίγα χρόνια πριν την επιβολή της δικτατορίας του Μεταξά (1936).
Άλλες στιγμές της ημέρας
- Το 1925, συνελήφθη ο Ελευθέριος Βενιζέλος, ύστερα από πολιτικές εντάσεις με το καθεστώς του Θεόδωρου Πάγκαλου, ενώ παραιτήθηκαν τέσσερις υπουργοί λόγω της αναβολής εκλογών.
- Το 1951, έφυγε από τη ζωή ο Γεώργιος Βλάχος, ιδρυτής της εφημερίδας Καθημερινή, μια από τις πιο επιδραστικές μορφές της ελληνικής δημοσιογραφίας.
