Σαν σήμερα, το 1970, με εισαγγελική απόφαση, το τραγούδι «Ντιρλαντά» αναγνωρίζεται επισήμως ως δημοτικό άσμα του Αιγαίου — βάζοντας τέλος σε μία από τις πιο παράξενες και πολυσυζητημένες δικαστικές διαμάχες της ελληνικής μουσικής ιστορίας, ανάμεσα στον Διονύση Σαββόπουλο και τον Παντελή Γκίνη.
Η ιστορία ξεκινά από την Κάλυμνο της δεκαετίας του ’60. Ο Παντελής Γκίνης, καπετάνιος σφουγγαράδικου γνωστός και ως «Ντιρλαντάς», τραγουδούσε πειραχτικούς στίχους για το πλήρωμά του, εμπνευσμένος από τον ρυθμό των κυμάτων και τη μουσική της δουλειάς τους. Έτσι γεννήθηκαν οι συλλαβές «ντα-ντιρλάντα-ντα», που αργότερα θα γίνονταν σύμβολο της ελληνικής θάλασσας.
Ο Γκίνης ηχογράφησε το τραγούδι στην Αθήνα με τη βοήθεια της Δόμνας Σαμίου, και έτσι το άκουσε ο Σαββόπουλος, ο οποίος το θεώρησε παραδοσιακό και το συμπεριέλαβε στο άλμπουμ του «Το Περιβόλι του Τρελού» (1969). Η επιτυχία του, όμως, οδήγησε σε δικαστική αντιπαράθεση για τα πνευματικά δικαιώματα.
Η Ακαδημία Αθηνών γνωμάτευσε πως το τραγούδι ήταν πράγματι παραδοσιακό, ενώ μάρτυρας υπεράσπισης του Σαββόπουλου υπήρξε ο Γιάννης Παπαϊωάννου, ο οποίος κατέθεσε ότι γνώριζε το τραγούδι ήδη από τη δεκαετία του ’30. Παρ’ όλα αυτά, το δικαστήριο δικαίωσε τον Γκίνη, αναγνωρίζοντας τη δική του εκδοχή με τους στίχους του, και διέταξε την κατάσχεση του δίσκου του Σαββόπουλου.
Η υπόθεση, ωστόσο, έμελλε να κλείσει με έναν συμβολικό τρόπο: το 1970, αποφασίστηκε ότι το «Ντιρλαντά» ανήκει σε όλους — στο Αιγαίο και στον λαό του.
Την ίδια χρονιά, η Dalida το ηχογράφησε ως «Darla Dirladada», κάνοντάς το παγκόσμια επιτυχία, που ακούστηκε από τη Γαλλία και την Ιταλία μέχρι την Ιαπωνία. Έκτοτε, το τραγούδι πέρασε μέσα από δεκάδες επανεκτελέσεις — από τη Μαρινέλλα και τον Νίκο Ξυλούρη έως τη Δόμνα Σαμίου — κρατώντας ζωντανό το ρυθμό και το πνεύμα της ελληνικής θάλασσας.
