Για χρόνια θεωρούνταν χάσιμο χρόνου, όμως νέα επιστημονική μελέτη από τις Ηνωμένες Πολιτείες ανατρέπει τα στερεότυπα: τα video games όχι μόνο δεν «καταστρέφουν» το μυαλό, αλλά μπορούν να το… ακονίσουν.
Η έρευνα, που πραγματοποιήθηκε σε σχεδόν 2.000 παιδιά ηλικίας 9–10 ετών στο πλαίσιο της Μελέτης Γνωστικής Ανάπτυξης του Εφηβικού Εγκεφάλου (ABCD Study) σε συνεργασία με το Harvard Medical School, δείχνει πως τα παιδιά που παίζουν συχνά βιντεοπαιχνίδια παρουσιάζουν καλύτερη μνήμη, αυξημένη συγκέντρωση και μεγαλύτερη αυτοσυγκράτηση συγκριτικά με όσα δεν παίζουν καθόλου.
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι τα video games ενεργοποιούν νευρωνικά δίκτυα που σχετίζονται με τη μάθηση υπό πίεση, τη λήψη αποφάσεων και την επεξεργασία πολλαπλών πληροφοριών ταυτόχρονα. Τα λεγόμενα action games (όπως το Call of Duty ή το Fortnite) ενισχύουν τα αντανακλαστικά και την οπτικοκινητική αντίληψη, ενώ τα στρατηγικά παιχνίδια (όπως το Civilization ή το Age of Empires) ενθαρρύνουν τον προγραμματισμό και τη λογική σκέψη.
Πόσο… παιχνίδι είναι ωφέλιμο
Σύμφωνα με τη μελέτη, τα μεγαλύτερα οφέλη εμφανίζονται όταν η ενασχόληση περιορίζεται σε 1 έως 3 ώρες ημερησίως. Πέρα από αυτό το όριο, αυξάνονται οι πιθανότητες για διαταραχές ύπνου, απομόνωση ή παραμέληση άλλων δραστηριοτήτων. Οι ειδικοί προτείνουν διαλείμματα κάθε 45 λεπτά και συνδυασμό παιχνιδιών που απαιτούν διαφορετικές δεξιότητες.
Δεν είναι όλα τα παιχνίδια ίδια
Τα απλά mobile games, όπως το Candy Crush, προσφέρουν στιγμιαία ευχαρίστηση, αλλά όχι ιδιαίτερη νοητική εξάσκηση. Αντίθετα, τα πιο σύνθετα είδη –στρατηγικής, RPG, προσομοίωσης ή παζλ– βοηθούν στην ανάπτυξη διαφορετικών γνωστικών δεξιοτήτων:
- Στρατηγικής: καλλιεργούν τη λογική και τη διορατικότητα.
- Action: ενισχύουν τα αντανακλαστικά και τη συγκέντρωση.
- Simulation: βελτιώνουν το multitasking και τον συντονισμό.
- RPG: εξασκούν τον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και τη μνήμη.
- Puzzle: ενδυναμώνουν την υπομονή και την αναγνώριση μοτίβων.
Συμπέρασμα
Το gaming, όπως επισημαίνουν οι ερευνητές, δεν είναι απλώς διασκέδαση. Όταν γίνεται με μέτρο και επιλογή ποιοτικών παιχνιδιών, λειτουργεί σαν πνευματική προπόνηση που ακονίζει τον νου, τη συγκέντρωση και τη λογική.
Με άλλα λόγια, κάθε λεπτό μπροστά στην οθόνη μπορεί να είναι και ένα λεπτό… εκγύμνασης του εγκεφάλου.
