Ο Μαξ Τζένεκοφ, υποψήφιος διδάκτορας κλινικής ψυχολογίας, μίλησε στο CNNi για την ιδιαίτερη σχέση που είχε από παιδί με τα λούτρινα ζωάκια του: «Ήταν πάντα δίπλα μου όσο μεγάλωνα. Είχα φτιάξει έναν ολόκληρο φανταστικό κόσμο γύρω τους. Ίσως ακούγεται παράξενο, αλλά για μένα ήταν φυσικό».
Αυτή η ανάγκη για σύνδεση με τα λούτρινα παιχνίδια δεν αφορά μόνο τα παιδιά. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία από εταιρεία έρευνας αγοράς με έδρα το Σικάγο, το 2024 σχεδόν το 1/4 των πωλήσεων λούτρινων παιχνιδιών έγινε σε ενήλικες άνω των 18 ετών. Οι πωλήσεις μάλιστα αυξήθηκαν κατακόρυφα κατά τη διάρκεια της πανδημίας, καθώς πολλοί αναζητούσαν ένα αίσθημα ασφάλειας και συναισθηματικής υποστήριξης.
Τα αρκουδάκια της παρηγοριάς
Η εταιρεία Build-A-Bear, γνωστή για τις προσωποποιημένες λούτρινες δημιουργίες της, έχει πλέον ειδική ενότητα στον ιστότοπό της αφιερωμένη αποκλειστικά σε ενήλικες. Και δεν είναι μόνο θέμα μόδας ή συλλογής – είναι ζήτημα ψυχικής ευεξίας.
Όπως σημειώνει η ψυχολόγος ύπνου Δρ. Τζέιντ Γου, «πολλοί άνθρωποι, ειδικά εκείνοι που ζουν μόνοι, βρίσκουν παρηγοριά σε κάτι που μπορούν να αγκαλιάσουν τη νύχτα. Είναι μια μορφή συναισθηματικής ασφάλειας απέναντι στην αβεβαιότητα».
Άλλωστε, σε έρευνα που έγινε, το 40% των συμμετεχόντων παραδέχθηκε πως κοιμάται ακόμη με λούτρινο ζωάκι, ενώ πάνω από τους μισούς διατηρούν κάποιο από την παιδική τους ηλικία.
Ένα εργαλείο θεραπείας
Η Δρ. Τζέσικα Λαμάρ, θεραπεύτρια ψυχικής υγείας από το Σιάτλ, χρησιμοποιεί συχνά λούτρινα ζωάκια στην ψυχοθεραπεία ενηλίκων που έχουν υποστεί παιδικά τραύματα. Όπως εξηγεί, αρκετοί από αυτούς φτιάχνουν ένα αρκουδάκι στο Build-A-Bear που αντιπροσωπεύει το «εσωτερικό παιδί» τους. Το αγκαλιάζουν, το φροντίζουν, του μιλούν – και έτσι μαθαίνουν να φροντίζουν τον εαυτό τους, σε εκείνα τα σημεία που δεν έλαβαν την απαραίτητη φροντίδα όταν ήταν μικροί.
«Είναι μια πράξη συμπόνιας προς τον εαυτό τους. Και το να δείξεις καλοσύνη στον εαυτό σου δεν έχει ηλικία», αναφέρει.
Δεν είναι ανωριμότητα, είναι φροντίδα
Οι ειδικοί συμφωνούν: το να κοιμάται κάποιος με ένα λούτρινο ζωάκι δεν είναι σημάδι ανωριμότητας. Αντίθετα, μπορεί να είναι ένδειξη αυτογνωσίας και υγιούς σύνδεσης με το παρελθόν. «Δεν υπάρχει τίποτα κακό στο να θέλεις να διατηρήσεις μια σχέση με την πιο παιδική πλευρά του εαυτού σου», εξηγεί η Δρ. Λαμάρ.
Το πρόβλημα, σύμφωνα με την ψυχολόγο Δρ. Μπάρμπαρα Γκρίνμπεργκ, μπορεί να προκύψει μόνο αν η χρήση λούτρινων παιχνιδιών γίνεται μέσο για να αγνοηθούν βαθύτερα προβλήματα ή δημιουργεί εξάρτηση που προκαλεί σοβαρή δυσφορία.
Όμως, και οι δύο ειδικοί συμφωνούν πως, για τη συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων, πρόκειται για μια απόλυτα υγιή και ακίνδυνη συνήθεια.
Βοήθεια για έναν καλύτερο ύπνο
Η ανάγκη για συναισθηματική ασφάλεια κατά τη διάρκεια του ύπνου έχει εξελικτική βάση. Όπως εξηγεί η Δρ. Γου, ο άνθρωπος ανέκαθεν κοιμόταν σε ομάδες – σε φυλές, σε κοινότητες. Όταν είμαστε μόνοι, η ανάγκη για ασφάλεια παραμένει, ακόμα κι αν υποσυνείδητα. Ένα λούτρινο ζωάκι μπορεί να υποκαταστήσει αυτή τη σωματική επαφή και να μας βοηθήσει να κοιμηθούμε καλύτερα.
Μάλιστα, μπορεί να λειτουργεί και ως «σήμα» προς τον εγκέφαλο πως έφτασε η ώρα για ξεκούραση. Η όραση, η αφή ή ακόμα και η μυρωδιά του ενεργοποιούν συναισθηματικές μνήμες που συνδέονται με την ηρεμία και τον ύπνο.
Μια αγκαλιά χωρίς παρενέργειες
Αντί για ηρεμιστικά ή ένα ποτήρι κρασί, ένα αρκουδάκι μπορεί να προσφέρει την ίδια ηρεμία – χωρίς αρνητικές συνέπειες. Και αν σε κάνει να νιώσεις λίγο καλύτερα, λίγο πιο ασφαλής ή πιο κοντά στον εαυτό σου, τότε σίγουρα αξίζει μια θέση στο κρεβάτι σου.
Όπως λέει η Δρ. Λαμάρ:
«Το να κρατάς ένα λούτρινο ζωάκι το βράδυ δεν είναι αδυναμία – είναι φροντίδα. Και η φροντίδα δεν έχει ηλικία».
