Ο πρώτος ξύλινος δορυφόρος στον κόσμο, έργο Ιαπώνων ερευνητών, εκτοξεύθηκε στο διάστημα την Τρίτη (5 Νοεμβρίου), στο πλαίσιο μιας καινοτόμου δοκιμής που εξερευνά τις δυνατότητες του ξύλου στην εξερεύνηση της Σελήνης και του Άρη.
Ο δορυφόρος, ονόματι LignoSat, αναπτύχθηκε από το Πανεπιστήμιο του Κιότο σε συνεργασία με την εταιρεία ξυλείας Sumitomo Forestry. Το όνομά του προέρχεται από τη λατινική λέξη για το «ξύλο». Ο LignoSat μεταφέρθηκε στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό με αποστολή της SpaceX και αναμένεται να τεθεί σε τροχιά περίπου 400 χιλιόμετρα πάνω από τη Γη. Στόχος του είναι να αποδείξει ότι το ξύλο μπορεί να είναι βιώσιμο υλικό για διαστημικές αποστολές.
Ο Takao Doi, αστροναύτης και ερευνητής διαστημικών δραστηριοτήτων στο Πανεπιστήμιο του Κιότο, εξηγεί τη σημασία αυτής της καινοτομίας: «Με το ξύλο, ένα υλικό που μπορούμε να παράγουμε με βιώσιμο τρόπο, ίσως να μπορούμε να δημιουργήσουμε κατοικίες και υποδομές στο διάστημα που να εξυπηρετούν τις μακροχρόνιες ανάγκες διαβίωσης και εργασίας».
Η ομάδα του Doi σχεδίασε ένα πεντηκονταετές πρόγραμμα δενδροφύτευσης και ανάπτυξης ξύλινων κατασκευών στο φεγγάρι και τον Άρη. Η ιδέα να χρησιμοποιηθεί ξύλο για τη δημιουργία δορυφόρων βασίζεται στην ιστορική χρήση του στην αεροπλοΐα, με τον καθηγητή δασικών επιστημών Koji Murata να σημειώνει: «Τα αεροπλάνα στις αρχές του 20ού αιώνα ήταν από ξύλο. Γιατί όχι και οι δορυφόροι;»
Το ξύλο παρουσιάζει αξιοσημείωτη αντοχή στο διάστημα, λόγω της απουσίας νερού και οξυγόνου, τα οποία στη Γη προκαλούν φθορά. Επίσης, η καύση του ξύλου κατά την επανείσοδό του στην ατμόσφαιρα δημιουργεί λιγότερη ρύπανση σε σύγκριση με τους συμβατικούς μεταλλικούς δορυφόρους, οι οποίοι αφήνουν σωματίδια οξειδίου του αλουμινίου. «Οι μεταλλικοί δορυφόροι ίσως απαγορευτούν μελλοντικά. Αν ο LignoSat λειτουργήσει επιτυχώς, σκεφτόμαστε να τον προσφέρουμε στη SpaceX», δήλωσε ο Doi.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το ξύλο honoki, ένα είδος μαγνόλιας που παραδοσιακά χρησιμοποιείται για θήκες σπαθιών στην Ιαπωνία, είναι κατάλληλο για διαστημικές κατασκευές. Ο LignoSat είναι κατασκευασμένος από honoki, με τεχνικές χειροτεχνίας που δεν απαιτούν βίδες ή κόλλα.
Ο δορυφόρος θα παραμείνει σε τροχιά για έξι μήνες, με ενσωματωμένα ηλεκτρονικά να καταγράφουν κάθε 45 λεπτά τις αντιδράσεις του ξύλου στις έντονες θερμοκρασιακές μεταβολές, που κυμαίνονται από -100 έως 100 βαθμούς Κελσίου, καθώς περνά από τη σκιά στο φως του Ήλιου.
«Μπορεί να μοιάζει αναχρονιστικό, αλλά το ξύλο αποδεικνύεται μια πρωτοποριακή τεχνολογία, καθώς ο πολιτισμός μας στοχεύει στη Σελήνη και τον Άρη», ανέφερε ο Doi, επισημαίνοντας πως η διαστημική επέκταση θα μπορούσε να δώσει νέα ώθηση στη βιομηχανία ξυλείας.
