Μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο PLOS ONE φέρνει στο φως νέα στοιχεία για το περίφημο ναυάγιο της Κερύνειας, ανατρέποντας την προηγούμενη εκτίμηση για τη χρονολόγησή του. Εφαρμόζοντας νέες τεχνικές ραδιοχρονολόγησης, οι επιστήμονες κατάφεραν να προσδιορίσουν με μεγαλύτερη ακρίβεια την εποχή στην οποία ανήκει το αρχαίο εμπορικό πλοίο.
Η ανακάλυψη του ναυαγίου και τα αρχαιολογικά ευρήματα
Το πλοίο της Κερύνειας εντοπίστηκε το 1965 ανοιχτά της Κύπρου από τον δύτη Ανδρέα Καριόλου, ο οποίος, ενώ αναζητούσε σφουγγάρια, βρέθηκε μπροστά σε ένα σημαντικό εύρημα. Το ναυάγιο θεωρείται μία από τις πιο πολύτιμες αρχαιολογικές ανακαλύψεις που σχετίζονται με τη ναυσιπλοΐα της αρχαιότητας.
Στον πυθμένα της θάλασσας βρέθηκαν εκατοντάδες αμφορείς, καθώς και ένα σκαρί μήκους 14 μέτρων, το οποίο διέθετε τετράγωνο κατάρτι. Οι ειδικοί εκτιμούν πως το πλήρωμα του πλοίου αποτελούνταν από τέσσερις ναυτικούς.
Νέες τεχνικές χρονολόγησης και τα αναπάντεχα ευρήματα
Οι πρώτες εκτιμήσεις τοποθετούσαν τη βύθιση του πλοίου γύρω στο 300 π.Χ., βάσει κεραμικών και νομισμάτων που βρέθηκαν στο σημείο. Ωστόσο, η τελευταία έρευνα, που διεξήχθη από το Πανεπιστήμιο Cornell, αναθεωρεί αυτή τη χρονολόγηση, τοποθετώντας το ναυάγιο αρκετά χρόνια αργότερα.
Οι επιστήμονες αξιοποίησαν σύγχρονες μεθόδους, όπως η ραδιοχρονολόγηση με άνθρακα-14 και η δενδροχρονολόγηση, δηλαδή η μελέτη των ετήσιων αυξητικών δακτυλίων του ξύλου. Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετώπισαν ήταν η παρουσία πολυαιθυλενογλυκόλης (PEG), μιας ουσίας που χρησιμοποιήθηκε για τη συντήρηση του ξύλινου σκαριού και εμπόδιζε τη χρονολόγηση. Μετά την αφαίρεση αυτής της ουσίας, η ανάλυση απέδωσε ακριβέστερα αποτελέσματα.
Η σημασία των νέων ευρημάτων για την ιστορική έρευνα
Οι νέοι υπολογισμοί δείχνουν ότι το ναυάγιο της Κερύνειας συνέβη μεταξύ 296 π.Χ. και 271 π.Χ., με πιο πιθανό διάστημα την περίοδο 286 π.Χ. – 272 π.Χ. Επιπλέον, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι η διεθνής καμπύλη βαθμονόμησης του ραδιοάνθρακα για το βόρειο ημισφαίριο παρουσίαζε ανακρίβειες για την περίοδο 400 π.Χ. – 250 π.Χ. Για να βελτιώσουν τα αποτελέσματα, χρησιμοποίησαν δείγματα από διαφορετικά είδη δέντρων, δημιουργώντας μια πιο ακριβή μέθοδο χρονολόγησης αρχαίων ναυαγίων.
«Η δυνατότητα να χρησιμοποιούμε σύγχρονες επιστημονικές τεχνικές για να αναθεωρούμε τη χρονολόγηση ενός τόσο σημαντικού πλοίου αποτελεί ένα τεράστιο βήμα για την κατανόηση της ναυτικής τεχνολογίας και του εμπορίου στην κλασική Μεσόγειο», τόνισε ένας από τους συγγραφείς της μελέτης.
Τα ευρήματα της νέας έρευνας δεν επηρεάζουν μόνο την κατανόηση του ναυαγίου της Κερύνειας, αλλά ανοίγουν τον δρόμο για την αναθεώρηση πολλών άλλων ναυαγίων της ίδιας περιόδου, προσφέροντας μια πιο ακριβή εικόνα της αρχαίας ναυσιπλοΐας.
